نقشۀ تاریخ


آنتیوخوس سوم


نقشه تاریخ ایران و جهان

بعد از کشته شدن سلوکوس، برادرش آنتیوخوس سوم به تخت نشست. به فرمان وی مولون نامی از مادها و شخص دیگری به نام الکساندر به سمت ریاست قشون پارس منصوب شدند. نامبردگان بعد از چندی درصدد برآمدند که مانند حکام آذربایجان و کاپادوکیه و پئت و پارت قلمرو خود را مستقل کنند. به همین سبب، مولون خود را شاه خواند آنتیوخوس به سرکوبی وی شتافت و او را شکست داد. طولی نکشید که در سال ۲۲۰ ق م. مولون درگذشت. در سال ۲۱۸ ق م. آنتیوخوس به سوریه لشکر کشید و چندی بعد پادشاه مصر، آن محل را از تصرف او به درآورد. در سال ۲۰۵ ق م. رهسپار خلیج‌فارس شد و پس از مطیع کردن اهالی گرها (القطیف) به سوریه برگشت. در زمان سلطنت بطلمیوس پنجم پادشاه مصر، آنتیوخوس برای تصرف سوریه با فیلیپ پادشاه مقدونیه بر ضد مصر متحد شد و غزه را تصرف کرد. در این زمان رومی‌ها به بهانه اینکه حامی مصر و پرگام اند، با پادشاه سلوکی وارد مذاکره شدند، لیکن مذاکرات آن‌ها نتیجه‌ای نداشت و کار به جنگ کشید. در ماگنزی (واقع در آسیای صغیر) در مسال ۱۹۰ ق م. جنگ سختی بین طرفین درگرفت که نتیجه آن به نفع رومی‌ها تمام شد. درنتیجه آسیای صغیر به‌کلی از تصرف آنتیوخوس خارج شد. در دوران سلطنت آنتیوخوس سوم، دولت روم در دومین جنگ از جنگ‌های کارتاژ (۲۱۸ – ۲۰۱ ق م.) اسپانیا را از تصرف کارتاژیها خارج کرد. چین: در دوران سلطنت آنتیوخوس، در چین سلسله چین سلطنت داشت (۲۲۱ – ۲۰۷ ق م.) این سلسله از مردمی به نام چین نام‌گرفته است که در سال ۳۱۸ ق م. از شمال غربی چین وارد دشت حاصلخیز ساچوان شدند و پس از تجزیه دولت چو قدرت یافتند. مؤسس و اولین امپراتور این سلسله چنگ نام داشت که خود را شیهوانگ تی خواند که به معنی نخستین امپراتور است. به امر وی دیوار بزرگ چین به طول دو هزار کیلومتر و ارتفاع ۶ – ۱۵ متر و ضخامت ۴/۵ – ۷/۵ متر بنا شد که دیوار مذکور بین مغولستان و چین کشیده شده و در فواصل معین دارای برج‌های متعدد دیده‌بانی است. در سال ۲۱۲ ق م. آنتیوخوس سوم به قلمرو ائوتو دموس پادشاه و بانی بلخ حمله کرد و او را مغلوب و دست‌نشانده خود کرد.

مصر: در دوران سلطنت آنتیوخوس سوم، در مصر بطلمیوس چهارم سلطنت می‌کرد (۲۰۵-۲۲۲ ق م.) وی پسر و جانشین بطلمیوس سوم است. بعد از درگذشت بطلمیوس چهارم، پسرش بطلمیوس پنجم به سلطنت نشست (۲۰۵ – ۱۸۱ ق م.) که هنگام درگذشت پدر خود پیش از پنج سال نداشت. فیلیپ پنجم پادشاه مقدونی و آنتیوخوس سوم متصرفات مصر را در فلسطین و آسیای صغیر تصرف کردند. مقدونیه: شاه مقدونیه فیلیپ پنجم بود (۲۲۱ – ۱۷۹ ق م.) که پسر دمتریوس دوم و جانشین آنتیگونوس سوم است. زمانی که جمهوری روم با هجوم هانیبال دچار ضعف شد، فیلیپ کوشید تا متصرفات آن را در ایلیریا تصرف کند و پس از پیروزی هانیبال پیمانی با او بست.

پپس از شکست آنتیوخوس کبیر از رومی‌ها، مهرداد اول پادشاه اشکانی، ماد و پارس و سلوکیه را از تصرف سلوکی‌ها خارج کرد. اوضاع سیاسی دولت سلوکی در این زمان بسیار مغشوش بود. بعد از آنتیوخوس سوم تا انقراض این سلسله عده‌ای در سوریه سلطنت کردند اوضاع سیاسی زمامداران سلوکی دستخوش تزلزل و ناپایداری بوده است. در همین زمان سوریه به دو قسمت شمالی و جنوبی تقسیم شد؛ قسمت شمالی به کیلیکیه و قسمت جنوبی به سوریه معروف شد و در هر قسمت پادشاهان جداگانه سلطنت کردند. دولت سلوکی در سال ۲۱۲ ق م. به دست سلوکوس نیکاتور تأسیس شد و پس از گذشتن ۱۴۸ سال منقرض گردید که در همان سال رومی‌ها سیراکوز را تصرف کردند. در دوران حکومت الکساندرزی تیاس، بیشتر شبه‌جزیره ایبری (اسپانیا و پرتغال) در تصرف دولت روم بود و بدین سبب آداب و سنن روم وارد اسپانیا شد.

نقشه تاریخ ایران و جهان